Giai thoại về Tả Ao (P 1)

Tả Ao tên thật là Nguyễn Đức Huyền, người làng Tả Ao, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Ông sống vào thời Chúa Trịnh. Gia đình quá nghèo, cha mất sớm, mẹ bị mù.
Lúc bấy giờ, có một ông thầy thuốc người Tầu nổi tiếng về khoa chữa mắt, nên ông tìm đến xin được hầu hạ thầy để thầy ra tay tế độ chữa mắt cho mẹ mình. Ông thầy Tầu thấy ông siêng năng, chăm chỉ lại thông minh nên đã truyền cho ông một số phương cách chữa mắt, nhờ vậy mà ông chữa được mắt cho mẹ. Khi nghe tin ông thầy Tầu sắp về nước, ông vội vã đến xin phép thầy đi theo hầu hạ và học hỏi thêm về khoa chữa mắt. Thầy bằng lòng. Thế là ông bôn ba theo thầy Tàu và được truyền dạy tất cả những gì mà ông thầy Tầu có được về nghề chữa mắt. Từ đó ông tự chữa cho nhiều người lành bệnh mắt, danh ông vang khắp vùng.
Một thầy địa lý nổi danh trong vùng bị đau mắt, nghe danh ông liền đến gặp ông. Chỉ trong một thời gian ngắn ông đã chữa khỏi bệnh mắt cho ông này. Thầy địa lý đem vàng hậu tạ, nhưng ông không nhận mà chỉ xin được làm đệ tử môn địa lý Phong thủy. Thấy người có tài đức lại có chí ham học hỏi, nên thầy địa lý đồng ý truyền hết những gì về Phong thủy mà mình có được. Chẳng bao lâu, ông đã thành thạo tất cả những gì mà thầy đã truyền cho mình. Tương truyền khi học xong nghề thầy thử tài môn đệ trước khi "tốt nghiệp": ông thầy chôn 100 đồng tiền xuống mô hình bãi cát rồi bắt ông Tả Ao cắm kim vào đúng lỗ mỗi đồng. Tả Ao châm đúng giữa 99 đồng, chỉ có hơi lệch 1 đồng. Thầy Tầu than: "Thôi nghề của ta từ nay truyền sang nước Nam rồi!"
Khi dời Tầu về nước, ông đã chữa mắt cho rất nhiều người, ngoài ra ông còn đi tìm những vùng đất tốt và nghiên cứu các long mạch, các địa linh ở quanh vùng. Ông không vì tiền bạc, danh vọng mà đi tìm các cuộc đất tốt cho những kẻ không xứng đáng được hưởng. Nhiều người đã tìm đến ông để nhờ ông giúp tìm đất tốt cho nhà cửa, mồ mả, phương hướng thuận lợi cho họ.
Một trong những giai thoại nổi tiếng nhất của Tả Ao là chữa thế đất cho làng Hành Thiện ở Nam Định: Ông nói rằng đất làng hình con cá chép bơi ra biển, phù sa mỗi ngày một bồi thêm đất làm làng hưng phát, chỉ hiềm con cá chép không có mắt nên không phát khoa danh. Dân làng xin ông đặt lại hướng làng. Ông Tả Ao chỉ cho làng đào một cái giếng lớn làm mắt cho con cá chép, từ đấy dân làng bắt đầu phát khoa danh, nhất là họ Đặng.
Tả Ao đi xem đất suốt từ Nghệ Tĩnh ra các làng mạc ở khắp miền Bắc và trong gia phả của nhiều gia đình còn ghi lại những công trình địa lý phong thủy của ông…
(Còn tiếp phần 2)