Phải như thế

Chuyện kể rằng, một đàn khỉ dăm con bị nhốt. Vài nải chuối được treo trên cái thang. Khi có một con khỉ định trèo lên thang định lấy chuối thì những con còn lại bị phun nước lạnh.
Sau một thời gian, mỗi khi có một con khỉ định trèo lên thang, những con còn lại, tóm lấy con kia đánh cho một trận. Dần dà không có con nào có ý định trèo lên thang nữa.
Một trong các con khỉ được thay bằng con mới.
Nhìn thấy nải chuối, con khỉ mới thắc mắc không hiểu tại sao các con kia chê chuối. Nó trèo lên thang và bị những con khác xông vào đánh cho tơi bời. Con khỉ mới không dám trèo nữa.
Rồi một con nữa trong số các con ban đầu được thay thế. Chú lính mới lại định trèo và bị cả hội nhào tới cào cấu. Con khỉ vừa vào trước đó cũng tham gia trận đánh.
Lần lượt các con khỉ ban đầu được thay hết.
Bây giờ những con khỉ "mới" tuy không có con nào từng bị dội nước, nhưng cũng không con nào dám trèo lên thang.
Có lẽ các con khỉ tiếp nhận như một điều mặc định: không được động vào chuối và chấp nhận sự việc theo kiểu tâm lý bầy đàn.
Thả "tim" hay "gạch đá" vì "nó phải như thế"!?